Timing belt atau dalam bahasa Malaysia tali sawat adalah sebuah komponen pada bahagian enjin kenderaan. Umumnya ia dilengkapi dengan dua jenis timing: sama ada timing chain atau timing belt.
Di Malaysia, kebanyakan kereta keluaran Toyota, Nissan, dan Perodua menggunakan timing chain. Manakala, kereta keluaran Proton, Honda, serta model Korea seperti Hyundai, kebanyakannya menggunakan timing belt.
Kedua-dua komponen ini merupakan elemen penting dalam enjin kereta, terletak di bahagian enjin dan berfungsi menggerakkan komponen lain seperti camshaft dan crankshaft.
Secara amnya, camshaft mengawal buka tutup injap yang mengeluarkan asap dan membenarkan udara masuk mengikut putaran crankshaft. Pengoperasian timing belt dan camshaft sama seperti rantai dan sprocket pada motosikal.
Oleh itu, pastikan komponen ini sentiasa berada dalam keadaan baik untuk mengelakkan risiko kerosakan yang boleh menyebabkan kos pembaikan yang tinggi.
Fungsi Timing Chain dan Timing Belt Kereta
Secara asasnya, kedua-dua komponen ini menjalankan fungsi yang sama dalam sistem pengoperasian kenderaan. Timing chain atau timing belt digunakan untuk menyeragamkan pergerakan camshaft, crankshaft, piston, dan injap dalam enjin.
Kedua-dua komponen ini dibezakan oleh jenis material – timing chain menggunakan rantai besi, manakala timing belt menggunakan getah.
Tali Sawat Kereta: Beza Timing Belt dan Timing Chain
Meskipun kedua-duanya mempunyai fungsi yang sama, ramai pemilik kenderaan berpendapat penggunaan timing chain adalah lebih baik kerana tidak memerlukan penggantian yang kerap. Namun, ada juga yang berpendapat penggunaan timing belt lebih menjimatkan kerana kos penggantian yang lebih murah. Apa pendapat anda? Mari kita lihat lima beza antara timing belt dan timing chain.
- Jangka Hayat
– Timing chain dikatakan mempunyai jangka hayat yang lebih lama. Ia tidak perlu ditukar selagi tidak mengeluarkan tanda kerosakan seperti bunyi nyaring. Jangka hayatnya boleh mencapai sehingga 400,000 km atau lebih, bergantung kepada penjagaan dan penggunaan.
– Timing belt pula perlu digantikan setiap 90,000 km hingga 100,000 km, bergantung pada jenis dan model kereta. Sebagai contoh, timing belt Proton Wira perlu diganti setiap 60,000 km, manakala Honda CRV boleh bertahan sehingga 160,000 km.
- Bunyi Timing Chain dan Timing Belt
– Timing belt beroperasi lebih senyap berbanding timing chain kerana dilapis dengan selaput getah yang menyerap gegaran. Penambahbaikan dalam rekaan timing chain moden juga menjadikannya lebih senyap dan lasak.
- Penjagaan dan Prestasi
– Timing belt tidak memerlukan minyak pelincir, namun perlu diperiksa secara berkala kerana boleh haus dan tergelincir daripada gear. Timing chain memerlukan minyak hitam untuk mengurangkan geseran dan perlu dijaga dengan menukar minyak hitam mengikut jadual.
- Harga Tukar Timing Belt dan Timing Chain
– Kos penggantian timing belt lebih murah kerana material getah lebih murah. Namun, jika mengambil kira aspek ketahanan dan jangka hayat, kos tukar timing chain lebih berbaloi kerana tidak memerlukan penggantian yang kerap.
- Penyelenggaraan
– Timing belt perlu diganti dari semasa ke semasa dan mempunyai jangka hayat yang tertentu. Timing chain pula lebih menjimatkan kerana tidak memerlukan penggantian sekerap timing belt, dengan syarat minyak hitam diselenggara mengikut jadual.
Tanda Timing Chain Rosak dan Timing Belt Perlu Ditukar
Timing chain atau timing belt yang rosak boleh menyebabkan kos penggantian yang tinggi. Oleh itu, anda perlu sentiasa memastikan tali sawat kereta berada dalam keadaan baik. Antara tanda-tanda kerosakan adalah bunyi enjin kasar, cetusan enjin tidak normal, dan lampu amaran tekanan minyak enjin menyala.
Bunyi Enjin Kereta Kasar
– Timing belt tidak memberikan sebarang tanda sebelum putus, tetapi kadang-kadang menghasilkan bunyi. Timing chain yang rosak menghasilkan bunyi nyaring daripada bonet kereta.
Cetusan Enjin Tidak Normal
– Tali sawat yang rosak boleh menyebabkan operasi buka dan tutup silinder tidak seragam, mengakibatkan cetusan enjin tidak normal.
Lampu Amaran Tekanan Minyak Enjin Menyala
– Timing chain atau timing belt yang rosak boleh menyebabkan lampu amaran menyala. Jika lampu ini menyala, segera bawa kereta anda ke bengkel.
Semoga perkongsian ini membantu anda memahami fungsi, tanda-tanda kerosakan, dan perbezaan antara timing chain dan timing belt.
Kredit – Carsome
Baca: Guna Ekzos Besar Boleh Tambah Kelajuan Kereta?
++Untuk update mengenai dunia automotif, jangan lupa follow kami di Youtube, Instagram & TikTok.